Z głębokim żalem zawiadamiamy o śmierci Profesora Andrzeja Chwaliboga

Andrzej Chwalibog urodził się 8 sierpnia 1947r. w Gdańsku. Zmarł 8 kwietnia 2025 roku.

Andrzej Chwalibog w 1971r. ukończył z wyróżnieniem studia zootechniczne w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego.

W latach 1974–1975 odbył dwa staże naukowe: w National Research Institute of Animal Science w Kopenhadze (jako stypendysta FAO) oraz w Uniwersytecie Hohenheim w Stuttgarcie. Pracę naukową kontynuował w Katedrze Fizjologii Zwierząt, Biochemii i Chemii Analitycznej Instytutu Nauk o Zwierzętach w Kopenhadze. W 1985r. doktor A. Chwalibog uzyskał stopień Doctor of Science i awansował na stanowisko associate professor w Uniwersytecie Kopenhaskim. W 1995r. został mianowany profesorem i jednocześnie kierownikiem Zakładu Fizjologii i Żywienia (Division of Physiology and Nutrition).

Z inicjatywy Profesora w 2003r. powstały dwa centra: Centre of Experimental Nutrition and Physiology i Instrument Centre for Indirect Calorimetry and Stable Isotopes. Głównym zadaniem centrów była koordynacja wykorzystania unikalnej infrastruktury badawczej i integracja kadry naukowej uniwersytetów w Kopenhadze oraz Aarhus, a także umiędzynarodowienie badań. W tym samym r. na Uniwersytecie Kopenhaskim utworzył jedną z pierwszych szkół doktorskich – Research School in Animal Nutrition and Physiology.

Od początku swojej pracy naukowej Profesor A. Chwalibog zajmował się problemami metabolizmu energii i białka u zwierząt. Wyniki Jego badań stały się podstawą zaleceń żywieniowych dla różnych gatunków zwierząt. Następnie zainicjował nowatorskie badania przemian energetycznych i białkowych u bydła i trzody chlewnej. Profesor A. Chwalibog był także zaangażowany w badania przemiany energii u człowieka przy zróżnicowanym odżywianiu się i przy różnej aktywności.

W pierwszej dekadzie XXI wieku Profesor w większym stopniu skoncentrował swe badania na wyjaśnieniu procesów przemiany składników pokarmowych i energii na poziomie nie tylko ogólnoustrojowym, lecz również komórkowym i molekularnym. W 2007r. Profesor A. Chwalibog jako jeden z pierwszych rozpoczął badania dotyczące zastosowania nanocząstek srebra, złota i miedzi jako alternatywnych dodatków paszowych w żywieniu zwierząt. We wspólnych badaniach z Katedrą Żywienia i Biotechnologii Zwierząt Wydziału Nauk o Zwierzętach SGGW opracowano metodę podawania nanocząstek in ovo. Badania te wykazały, że podawane w odpowiednich ilościach nanocząstki, a zwłaszcza srebra i niektórych form alotropowych węgla skoniugowanych z aminokwasami mogą stymulować status immunologiczny, antyoksydacyjny, jak również optymalizować rozwój mięśni w okresie embrionalnym kury.

W ostatniej dekadzie w tym samym zespole prowadził badania nad zastosowaniem nanotechnologii w terapii nowotworów. Doświadczenia koncentrowały się na stworzeniu nanomolekuł, opartych przede wszystkim na grafenie, służących onkologicznej terapii celowanej.

Wyniki swoich badań Profesor A. Chwalibog przedstawił w 428 publikacjach, w tym 216 zamieszczonych w recenzowanych czasopismach naukowych. Całość uzupełnia współautorstwo 43 książek i kompendiów i 169 komunikatów naukowych. O znaczeniu tych prac świadczy 3355 cytowań zarejestrowanych w bazie Google Scholar i indeks h = 31. W bazie Web of Science odnotowano 1860 cytowań i indeks h = 22.

Profesor Andrzej Chwalibog pełnił funkcję redaktora naczelnego dwóch renomowanych czasopism: Journal of Molecular Nanotechnology & Nanomedicine oraz International Journal of Avian and Wildlife Biology, a w wielu był członkiem komitetów redakcyjnych. Był także członkiem Rady Naukowej Instytutu Fizjologii i Żywienia Zwierząt PAN i wielu prestiżowych międzynarodowych towarzystw naukowych. Wielokrotnie brał udział w panelach ekspertów oceniających projekty naukowe w Belgii, Danii, Izraelu, Irlandii, Kazachstanie, Katarze, Norwegii, Polsce, Szwecji, RPA i Rosji. Przez lata pracy jako nauczyciel akademicki wypromował ponad 50 magistrów i aż 20 doktorów. Grono jego uczniów jest międzynarodowe. W 1993r. był nominowany przez samorząd studentów Uniwersytetu Kopenhaskiego do tytułu najlepszego nauczyciela roku. Ponadto recenzował 12 rozpraw doktorskich i 6 wniosków o nadanie tytułu profesora.

Profesor Andrzej Chwalibog współpracował z naukowcami z wielu krajów, ale współpracę ze swoją Alma Mater zawsze traktował priorytetowo. Zakres współpracy obejmował wszystkie rodzaje aktywności  akademickiej, za co został wyróżniony Odznaką Honorową Za Zasługi dla SGGW. Realizował liczne zajęcia dla studentów i doktorantów w SGGW, a także organizował i nadzorował staże młodych naukowców w Uniwersytecie Kopenhaskim. Efektem współpracy Profesora z Katedrą Żywienia Zwierząt i Biotechnologii jest aż 66 wspólnych prac, 6 rozdziałów w książkach, 84 komunikaty naukowe oraz dwa zgłoszenia patentowe.

Profesor był wielkim miłośnikiem przyrody, a szczególnie dzikich zwierząt. Spędzając wiele czasu w afrykańskim buszu i obserwując dzikie zwierzęta tam żyjące, posiadł wyjątkową wiedzę z tego zakresu. Z pasją dzielił się nią na zajęciach ze studentami. Dorobek zawodowy Pana Profesora doceniła królowa Danii Małgorzata II, nadając Mu tytuł Knight of the Dannebrog Order.

Uroczystość nadania tytułu Doktora Honoris Causa SGGW Panu Prof. D. Sc. Andrzejowi Chwalibogowi odbyła się 17 maja 2019 r. w Auli Kryształowej Kampusu SGGW. Poniżej relacja filmowa z tego wydarzenia:

https://youtu.be/Kn57TJyilMU