Światowy Dzień Gleb
5 grudnia obchodzimy Światowy Dzień Gleb. W tym roku hasło przewodnie wydarzenia brzmi: „Powstrzymać zasolenie gleb, zwiększyć produkcyjność gleb”.
Święto Gleby wprowadziła w 2002 r. Międzynarodowa Unia Towarzystw Gleboznawczych (IUSS), a w 2013 r. Zgromadzenie Ogólne Organizacji Narodów Zjednoczonych przyjęło rezolucję ustanawiającą 5 grudnia Światowym Dniem Gleb.
Ideą Światowego Dnia Gleb jest zwiększenie w świadomości społecznej postrzegania gleby jako głównego komponentu środowiska naturalnego. Z reguły wiedza o glebie jest sprowadzana do sfery działalności rolnika, a jej kluczowa rola to produkcja żywności. Tak więc oczywiste jest, iż musimy chronić gleby, aby zapewnić coraz większej liczbie mieszkańców naszego globu wystarczającą ilość żywności.
Należy jednak pamiętać, że gleba to również bardzo ważny element środowiska naturalnego przeciwdziałający zmianom klimatycznym. Pełni istotną rolę w cyklu hydrologicznym (chroniąc przed powodziami i suszami). Gleba stanowi również największy rezerwuar węgla na powierzchni ziemi. Nawet niewielkie zmiany zawartości węgla w glebie mają znaczący wpływ na światowy bilans dwutlenku węgla, który generuje zmiany klimatu. Jak szacuje Ministerstwo Rolnictwa, wzrost zawartości węgla w glebach Polski o ok. 0,5% spowodowałby wchłonięcie całej krajowej rocznej antropogenicznej produkcji CO2.
Gleby są zasobami naturalnymi nieodnawialnymi. Średnio, aby wytworzył się 1 cm gleby, potrzeba prawie 1000 lat. Niestety, gleby podlegają szybkiej degradacji poprzez niewłaściwą działalność człowieka. Jak podają źródła naukowe, około 33% gleb świata jest zdegradowanych, a każdego roku tracimy 50 tys. km2 gleb uprawnych. Co godzinę w Europie około 11 hektarów gleb zostaje szczelnie przykrytych pod powierzchnią rozrastających się miast i dróg.
Przyszłość ludzkości w dużym stopniu zależy od światowych zasobów gleb. Dlatego naszym obowiązkiem i powinnością w stosunku do przyszłych pokoleń jest ochrona gleb naturalnych i utrzymywanie gleb użytkowanych w jak najlepszym stanie.
Jak pisał już na początku XX w. jeden z twórców polskiego gleboznawstwa profesor Sławomir Miklaszewski: „Z glebą łączy nas wszystko. Żyjemy dla niej i z niej”.
Wszystkich zainteresowanych rolą gleb w środowisku zapraszamy na otwarte zebranie Oddziału Warszawskiego Polskiego Towarzystwa Gleboznawczego w dniu 6 grudnia 2021 r. (budynek 37, sala 1/3, godzina 10:15), na którym prof. dr hab. Zbigniew Zagórski wygłosi referat „Wykorzystanie danych paleoklimatycznych do prognozowania zmian klimatu”.
Gleboznawcy Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie