Motywacja do dalszej pracy naukowej
Rozmowa z dr inż. Anną Kot z Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności Instytutu Nauk o Żywności Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie – o nauce, SGGW oraz znalezieniu się w gronie najczęściej cytowanych naukowców na świecie wg rankingu przygotowanego przez Stanford University we współpracy z wydawnictwem Elsevier.
– Pani Doktor, jaki jest zakres Pani badań naukowych? I skąd ten wybór?
– Od początku mojej działalności naukowej zajmuję się zagadnieniami związanymi z biotechnologią żywności. Od czasów pracy magisterskiej pracuję nad drożdżami czerwonymi, które wytwarzają karotenoidy, lipidy i różne enzymy. Metabolity te mogą być dodawane m.in. do żywności. W pracy doktorskiej badałam także możliwość utylizacji odpadów rolno-spożywczych podczas hodowli tych drożdży. Taka tematyka badań jest dla mnie bardzo interesująca, ze względu na problemy współczesnego świata. W przypadku hodowli drożdży na odpadach, zmniejszamy koszty produkcji i jesteśmy w stanie zagospodarować produkty uboczne, jednocześnie uzyskując biomasę drożdży, która może być źródłem dodatków do żywności.
– Dlaczego zajęła się Pani nauką i dlaczego w SGGW?
– Już od czasów szkoły średniej interesowała mnie tematyka związana z żywnością i zdrowym odżywianiem i dlatego wybrałam studia na SGGW. W toku studiów coraz bardziej fascynowała mnie rola mikroorganizmów w produkcji, a także w zapewnieniu bezpieczeństwa żywności. Dlatego już na studiach inżynierskich wybrałam specjalizację dotyczącą biotechnologii i mikrobiologii żywności. W tej tematyce realizowałam zarówno pracę inżynierską, magisterską jak i doktorską, którą kontynuuję do dziś. Obrana ścieżka badawcza daje mi wiele możliwości rozwoju.
– Nad czym aktualnie Pani pracuje? Jaki jest cel badań?
– Od pracy magisterskiej niezmiennie pracuję nad drożdżami czerwonymi, jednak po obronie pracy doktorskiej zaczęłam interesować się izolacją i identyfikacją nowych szczepów o potencjale biotechnologicznym. W toku tych badań udało nam się wyizolować z różnych środowisk w Polsce ponad 130 szczepów drożdży czerwonych. Wśród tych drożdży udało się zidentyfikować trzy szczepy należące do Phaffia rhodozyma. Są to drożdże naturalnie syntetyzujące astaksantynę, czyli karotenoid o bardzo silnych właściwościach przeciwutleniających. Celem moich aktualnych badań jest zwiększenie wydajności biosyntezy astaksantyny przez nowe szczepy Phaffia. Drugi kierunek moich badań dotyczy właściwości antagonistycznych drożdży czerwonych. Okazuje się, że niektóre z nich mają naturalną zdolność do hamowania wzrostu niektórych patogenów grzybowych, które powodują straty w uprawach truskawek, winogron czy pomidorów. W najbliższej przyszłości mam zamiar skoncentrować się na tym zagadnieniu.
– W wyniku Pani działań i osiągnięć naukowych, znalazła się Pani w gronie najczęściej cytowanych naukowców na świecie. Jak to jest być w takim gronie i co to oznacza dla Pani Doktor?
– W gronie najczęściej cytowanych naukowców znalazłam się po raz pierwszy i nie ukrywam, że było to dla mnie duże zaskoczenie, ale i wyróżnienie. To jest dla mnie motywacją do dalszej pracy naukowej.
– Pani Doktor, proszę opowiedzieć o naukowych celach, które sobie Pani wyznaczyła.
– Tak jak już wspomniałam wcześniej, planuję rozwinąć temat dotyczący biokontroli i zbadać mechanizmy antagonizmu drożdży czerwonych względem pleśni. Dla wybranych szczepów planuję także przeprowadzenie testów na surowcach roślinnych.
– Dziękuję za rozmowę.
Rozmawiała: Anita Kruk, Biuro Promocji SGGW
„World Ranking of Top 2% Scientists”, to lista najczęściej cytowanych naukowców na świecie, którą opracowuje Stanford University we współpracy z wydawnictwem Elsevier. Ranking ocenia dorobek naukowy z uwzględnieniem kryteriów takich jak m.in. indeks Hirscha, liczba cytowań, miejsce i rola autora wśród współautorów. W opublikowanym w październiku 2023 r. rankingu za 2022 r. znalazło się 726 naukowców z Polski, w tym 10 z SGGW:
- dr hab. Sabina Galus, prof. SGGW z Katedry Inżynierii Żywności i Organizacji Produkcji Instytutu Nauk o Żywności SGGW
- prof. dr hab. Ewelina Hallmann z Katedry Żywności Funkcjonalnej i Ekologicznej Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka SGGW
- prof. dr hab. Mohamed Hazem Kalaji z Katedry Fizjologii Roślin Instytutu Biologii SGGW
- prof. dr Stanisław Karpiński z Katedry Genetyki, Hodowli i Biotechnologii Roślin Instytutu Biologii SGGW
- dr hab. inż. Marek Kieliszek, prof. SGGW z Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności Instytutu Nauk o Żywności SGGW
- dr inż. Anna Kot z Katedry Biotechnologii i Mikrobiologii Żywności Instytutu Nauk o Żywności SGGW
- dr hab. inż. Maja Radziemska, prof. SGGW z Katedry Kształtowania Środowiska Instytutu Inżynierii Środowiska SGGW
- prof. dr hab. inż. Ewa Sawosz Chwalibóg z Katedry Nanobiotechnologii Instytutu Biologii SGGW
- prof. dr hab. Tomasz Stadejek z Katedry Patologii i Diagnostyki Weterynaryjnej Instytutu Medycyny Weterynaryjnej SGGW
- prof. dr hab. Małgorzata Witeska z Samodzielnego Zakładu Ichtiologii i Biotechnologii w Akwakulturze Instytutu Nauk o Zwierzętach SGGW