Jest to dla mnie inspirujące i motywujące

– Pani Profesor, jaki jest zakres i cel Pani badań naukowych?

– Działalność człowieka ma znaczący wpływ na środowisko, głównie poprzez przekształcanie powierzchni ziemi i wytwarzanie odpadów stałych, płynnych i gazowych. Wzrost konsumpcji i zmiana modelu życia prowadzą również do wzrostu emisji zanieczyszczeń i generowania znaczącej ilości odpadów, co negatywnie wpływa na środowisko. W ostatnich latach Unia Europejska wprowadza rygorystyczne przepisy dotyczące gospodarki odpadami, nakładając na państwa członkowskie obowiązek osiągnięcia określonych celów dotyczących redukcji wytwarzania, recyklingu i ograniczenia składowania odpadów. Priorytetowe podejście do gospodarki odpadami jest szczególnie istotne w kontekście zmian klimatycznych, ponieważ składowanie odpadów (składowiska) przyczynia się do emisji gazów cieplarnianych, szczególnie metanu i dwutlenku węgla. W ramach moich badań koncentruję się na problematyce gospodarki odpadami, dążąc do zrozumienia jej problemów i poszukiwania innowacyjnych rozwiązań dla osiągnięcia celów zrównoważonego rozwoju. Efektywne gospodarowanie odpadami wspiera odpowiedzialny rozwój, poprzez efektywne wykorzystanie zasobów i nowych technologii w celu osiągnięcia zrównoważonego wzrostu gospodarczego i równocześnie ochrony środowiska. Jedną z form korzystania ze środowiska jest również budownictwo, staram się również w badaniach uwzględniać aspekty środowiskowe w procesie inwestycyjnym, obejmujące cele zrównoważonego rozwoju i gospodarki o obiegu zamkniętym, zarówno na etapie planowania budowli, jej realizacji, jak i podczas eksploatacji.

– Nad czym aktualnie Pani pracuje?

– Moje badania skupiają się na przejściu od modelu liniowego do obiegu zamkniętego. Celem jest minimalizacja wytwarzanych odpadów i efektywne wykorzystanie zasobów. Interesuje mnie japońska koncepcja „Mottainai” („nie marnuj tego, co cenne”), która promuje oszczędność i szacunek. Wartości wyrażone przez koncepcję „Mottainai” mogą być bardzo cenne i warto wprowadzać je w innych krajach, w tym w Polsce. Podejście oparte na szacunku, oszczędności i odpowiedzialności wobec zasobów naturalnych może przyczynić się do zmniejszenia ilości wytwarzanych odpadów i efektywniejszego ich zagospodarowania. Wspieranie świadomości ekologicznej, recyklingu i przetwarzania odpadów oraz redukcji konsumpcji, może stworzyć warunki do bardziej zrównoważonej przyszłości.

Dodatkowo, zajmuję się koncepcją „green nudging” oraz „zero waste”, które dążą do minimalizacji wytwarzania odpadów. „Green nudging” służy „delikatnemu popychaniu i wskazywaniu jednostkom właściwego kierunku” („gentle push or a little guidance in the right direction“) i zyskuje coraz większą popularność w promowaniu działań na rzecz środowiska. W kontekście zrównoważonego gospodarowania odpadami i recyklingu, oprócz infrastruktury, istotne jest zwiększenie świadomości społecznej. Społeczeństwo powinno czuć się odpowiedzialne za jakość środowiska.

– Jakimi działaniami organizacyjnymi zajmuje się Pani? Co jest ich celem?

– Jestem członkiem Rady Programowej Szkoły Doktorskiej SGGW i prowadzę seminaria doktoranckie dla grup angielskojęzycznych. Moim celem i przesłaniem jest zapewnienie najwyższej jakości edukacji doktorantów oraz wspieranie rozwoju młodych naukowców.

Pełnię funkcję Kierownika Zakładu Budownictwa Zrównoważonego i Geodezji – Katedra Rewitalizacji i Architektury. Nasz zespół od kilku lat uzyskuje największą liczbę punktów za publikacje naukowe. Celem Zakładu i Katedry jest prowadzenie badań na najwyższym poziomie, związanych ze zrównoważonym budownictwem i inżynierią, promowaniem innowacyjnych rozwiązań i publikowaniem wyników w renomowanych czasopismach naukowych. Uczestniczę również w pracach komitetów naukowych i redakcyjnych czasopism krajowych i zagranicznych.

Jestem również przewodniczącą komitetu naukowego Międzynarodowej Konferencji: „5th Environmental Geotechnology, Recycled Waste Materials and Sustainable Engineering Conference”, która jest współfinansowana z Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego w ramach programu „Excellent Science”. Naszym celem jest organizacja konferencji naukowej z zakresu geotechniki środowiskowej i zrównoważonej inżynierii, promowanie młodych naukowców i wymiany wiedzy oraz zachęcanie do dalszych badań w tych obszarach. W konferencji wezmą udział przedstawiciele kilkudziesięciu państw.

– Skąd pomysł na pracę w SGGW?

– W roku 1999 ukończyłam studia na Wydziale Inżynierii Włókienniczej i Ochrony Środowiska Politechniki Łódzkiej i uzyskałam tytuł magistra inżyniera na kierunku inżynieria środowiska w przemyśle. Po uzyskaniu dyplomu rozpoczęłam pracę zawodową w Republice Czeskiej w Państwowym Funduszu Majątkowym na stanowisku kierownika działu rekultywacji poprzemysłowych terenów zdegradowanych w ramach procesu prywatyzacji i przygotowania do zagospodarowania.

W roku 2001 urodziłam bliźnięta i kolejne lata zajmowałam się wychowaniem dzieci. W 2006 roku rozpoczęłam pracę na stanowisku asystenta oraz studia doktoranckie na Uniwersytecie Mendela w Brnie. Szybko opanowałam zakres wiedzy oraz metody badawcze związane z oceną antropogenicznych wpływów na środowisko oraz gospodarką odpadami i aktywnie włączyłam się do badań naukowych prowadzonych w Katedrze Ekologia Stosowana i Ekologia Krajobrazu. W 2009 roku na Uniwersytecie Mendela uzyskałam stopień doktora, a w 2015 stopień doktora habilitowanego. Przez cały okres pracy w Republice Czeskiej utrzymywałam kontakty z wieloma ośrodkami polskiego środowiska naukowego.

W roku 2016 Profesor Eugeniusz Koda zaprosił mnie do wygłoszenia wykładu na Inauguracji Roku Akademickiego 2016/2017 na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska SGGW. Temat wykładu wpisywał się w tematykę badań prowadzonych na Wydziale i dotyczył budowy, eksploatacji i rekultywacji składowisk odpadów komunalnych oraz ich potencjalnego wpływu na środowisko.

W latach 2016 i 2017 zaproszono mnie również do przeprowadzenia zajęć dydaktycznych w ramach programu Visiting Professors na Wydziale Leśnym (2016), Wydziale Rolniczym (2017) oraz Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska (2016 i 2017).

Na początku 2018 roku, jeszcze jako pracownik Uniwersytetu Mendela w Brnie, odbyłam trzymiesięczny staż badawczo-naukowy na SGGW na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska, który był finansowany ze środków Ministerstwa Edukacji Republiki Czeskiej, w ramach umów międzynarodowych z Polską (Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, Biura Uznawalności Wykształcenia i Wymiany Międzynarodowej). Głównym celem pobytu było rozwinięcie współpracy między uniwersytetami oraz wytworzenie aktywnego, dynamicznego międzynarodowego zespołu naukowego zajmującego się aktualnymi problemami związanymi z zagospodarowaniem odpadów i ograniczeniem ich wpływu na środowisko.

Dwukrotne uczestnictwo w programie Visiting Professors oraz odbycie stażu naukowo-badawczego na SGGW i wpisanie się z moją działalnością do zespołów badawczych na SGGW, doprowadziło do stworzenia dalszych perspektyw współpracy i przedstawienia przez ówczesnego Dziekana Profesora Eugeniusza Kody propozycji zatrudnienia na Wydziale Budownictwa i Inżynierii Środowiska, z której chętnie skorzystałam.

Od 1 października 2018 roku jestem pracownikiem SGGW, Wydziału Budownictwa i Inżynierii Środowiska (od 1.10.2019 r. w strukturach Instytutu Inżynierii Lądowej – Katedra Rewitalizacji i Architektury). Praca w Instytucie Inżynierii Lądowej stwarza mi warunki do wykorzystania wykształcenia politechnicznego i doświadczenia w zakresie badań środowiskowych w realizacji nowych wyzwań naukowych z obszaru budownictwa zrównoważonego. Mamy bardzo zgrany zespół do współpracy w tym zakresie, zróżnicowany zarówno pod względem wiekowym, jak i branżowym. W Zakładzie mamy geodetów, geotechników, pracowników branży budowlanej, architektów, chemików i inżynierów środowiskowych.

Praca na SGGW jest uwieńczeniem moich silnych związków z moim rodzinnym krajem. Pochodzenie, narodowość, obywatelstwo polskie i wykształcenie akademickie sprawiło, że zawsze dobrze współpracowało mi się z polskimi ośrodkami naukowymi.

– W wyniku Pani osiągnięć naukowych i działań organizacyjnych, zdobyła Pani tytuł laureatki Konkursu im. prof. Marii Joanny Radomskiej. Czym dla Pani Profesor jest ten tytuł?

– Nominacja do Konkursu im. prof. Marii Joanny Radomskiej jest ważnym i miłym wyróżnieniem i potwierdzeniem moich osiągnięć naukowych oraz działań organizacyjnych. To również ogromne wyróżnienie móc być powiązanym z nazwiskiem tak wybitnej postaci naukowej, jaką była Profesor Radomska, jedyna Rektorka w historii tej Uczelni. Jest to dla mnie inspirujące i motywujące, ponieważ docenienie mojej aktywności stanowi zachętę do dalszego zaangażowania się w rozwój nauki i działania na rzecz społeczności akademickiej SGGW. Nie spodziewałam się, że już po kilku latach pracy na tej Uczelni będę tak dobrze oceniana przez współpracowników i studentów, to bardzo miłe.

– Jakie działania zaleciłaby Pani Profesor swoim młodszym koleżankom na początku drogi naukowej? W jaki sposób powinny działać, żeby prawidłowo rozwijać tę karierę?

– Na początku drogi naukowej zachęcam młodsze koleżanki i kolegów do aktywnego uczestnictwa w życiu społeczności akademickiej oraz do podejmowania wyzwań, które pozwolą im rozwijać swoją karierę. Podkreślam znaczenie poznawania różnych kultur i podróżowania jako sposobu na poszerzanie horyzontów, szukania inspiracji oraz zdobywanie nowych doświadczeń. Młodzi naukowcy powinni nie tylko rozwijać swoje umiejętności w określonej dziedzinie wiedzy, ale także angażować się w innowacyjne działania interdyscyplinarne. Współpraca naukowa powinna opierać się na wzajemnym zaufaniu i szacunku, dlatego też warto budować relacje z innymi badaczami z różnych dziedzin i różnych części świata.

Jednym z kluczowych elementów rozwoju kariery naukowej jest publikowanie artykułów, które stanowią ważną część procesu badawczego. Publikacje nie tylko wpływają na rozwój naukowy młodych badaczy, ale także mogą być podstawą do zdobywania grantów i finansowania dalszych badań. Współpraca międzynarodowa jest nieodłącznym elementem rozwoju nauki w dzisiejszym globalnym świecie. Dlatego zachęcam młodszych naukowców do dbania o współpracę międzynarodową od samego początku swojej kariery. Na SGGW istnieje wiele możliwości do odbywania wyjazdów i staży międzynarodowych, co pozwala na zdobycie cennego doświadczenia i poszerzenie swoich kompetencji. Sama miałam przyjemność skorzystać z programu Własnego Funduszu Stypendialnego na SGGW i odbyć kolejny trzymiesięczny staż na Uniwersytecie Okayama w Japonii w roku 2023, a to z kolei stworzyło warunki do uzyskania w tym roku kolejnego stażu z Fundacji Kościuszkowskiej do Stanford University w Stanach Zjednoczonych. Kilkukrotnie korzystałam również z możliwości krótkoterminowych wyjazdów w ramach programu Erasmus+ i Akcji COST. Zachęcam, warto, to przynosi efekty!

– Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała: Anita Kruk, Biuro Promocji SGGW