To wyjątkowe wyróżnienie

– Pani Profesor, jaki jest zakres i cel Pani badań naukowych? Nad czym aktualnie Pani pracuje?

– Zakres zainteresowań naukowych od początku mojej kariery zawodowej dotyczył i dotyczy następujących zagadnień: funkcjonowanie różnego typu gospodarstw domowych, zachowania konsumentów na rynku żywności z uwzględnieniem uwarunkowań endo- i egzogennych oraz możliwości kształtowania zachowań żywieniowych uwzględniających cele zrównoważonego rozwoju. Celem pierwszego wątku zainteresowań badawczych jest ukazanie i wyjaśnienie różnic w strukturze i poziomie konsumpcji w różnych typach gospodarstw domowych, a wyniki badań poświęconych tej kwestii zaprezentowane są w kilkudziesięciu publikacjach, w tym w ostatnio wydanej współautorskiej monografii pt. „Konsumpcja w gospodarstwach domowych rodzin jednorodzicielskich” (wydawnictwo Adam Marszałek, 2023). Zaś celem badań z zakresu zachowań konsumentów na rynku żywności jest określenie specyfiki tych zachowań w różnych grupach populacyjnych. Dotyczyły tego zarówno projekty finansowane ze źródeł krajowych jak i zagranicznych. Ich wyniki prezentowane były w licznych publikacjach, w tym w kilku współautorskich monografiach (np. „Zachowania młodych konsumentów na rynku żywności”; Wydawnictwo SGGW, 2008). Natomiast ostatni z wymienionych obszarów badawczych dyskontowany jest m.in. w ramach zrealizowanego w latach 2022-2023 zadania pn.„Przeprowadzenie badań naukowych z zakresu żywienia dzieci i młodzieży oraz opracowanie i wdrożenie programu edukacji żywieniowej uczniów klas I-VI szkół podstawowych. Akronim: Junior – Edu-Żywienie (JEŻ)” finansowanego przez MEiN, którym kierowałam. Wyniki z tego projektu zostały już opublikowane w ośmiu współautorskich artykułach o zasięgu międzynarodowym. Aktualnie czynimy starania o sfinansowanie II edycji tego projektu, który będzie miał na celu upowszechnienie jego wyników i wdrożenie materiałów edukacyjnych z zakresu szeroko rozumianej nauki o żywieniu człowieka, umiejscowionej w autorskiej propozycji 12 mocy żywieniowych.

– Jakimi działaniami organizacyjnymi zajmuje się Pani? Co jest ich celem?

– Aktualnie pełnię funkcję dyrektora Instytutu Nauk o Żywieniu Człowieka i zgodnie z zadaniami, które łączą się z tą rolą wynikającymi z zapisów Statutu SGGW, staram się by wszyscy pracownicy mieli możliwość realizacji awansów naukowych oraz swoich zainteresowań naukowych, w czym ich wspieram zarówno finansowo jak i organizacyjnie oraz merytorycznie. Istotnym obszarem moich działań jako dyrektora Instytutu oraz współprzewodniczącej Rady Dyscypliny jest również dbałość o osiągnięcie rezultatów naukowo-badawczych i aplikacyjnych na miarę awansu naszej dyscypliny do kategorii A. Oczywiście do tych celów strategicznych należy dołączyć wiele działań bieżących, związanych z pełnioną przeze mnie funkcją.

– Skąd pomysł na pracę w SGGW?

– Moje zatrudnienie w SGGW to wynik szczęśliwego zbiegu okoliczności, który miał miejsce wiele lat temu. Wychodząc po odbytych konsultacjach w związku z przygotowywaną pracą magisterską, spotkałam Pana Profesora Edwarda Ciupaka z Instytutu Socjologii UW, gdzie studiowałam. Pan Profesor opowiedział mi o nowotworzącym się Wydziale Żywienia Człowieka i Wiejskiego Gospodarstwa Domowego na SGGW, gdzie poszukuje się młodego socjologa. Wyraziłam zainteresowanie tą możliwością i po niedługim czasie spotkałam się z Panią Profesor Barbarą Tryfan, moją późniejszą szefową i, jak sama siebie nazwała, „intelektualną matką”, która wyraziła zainteresowanie współpracą ze mną. W związku z tym rozpoczęła się procedura zatrudnienia, najpierw na stanowisku asystenta stażysty w listopadzie 1979 roku, a następnie na kolejnych stanowiskach wynikających z osiąganych awansów naukowych. Gdyby nie to spotkanie, zapewne inaczej potoczyłyby się moje losy życiowe. Tym bardziej, że w okresie studiów, pobierałam tzw. stypendium fundowane z Wojewódzkiego Szpitala w Elblągu, w którym miałam pracować po uzyskaniu tytułu zawodowego magistra.

– W wyniku Pani osiągnięć naukowych i działań organizacyjnych, zdobyła Pani tytuł laureatki Konkursu im. prof. Marii Joanny Radomskiej. Czym dla Pani Profesor jest ten tytuł?

– Przyznam, że fakt, iż zostałam laureatką I edycji tego konkursu z największą liczbą uzyskanych głosów poparcia jest dla mnie ogromnym wyróżnieniem. Szczególnie cennym, że osobiście znałam Panią Rektor Marię Joannę Radomską, z rąk której odbierałam dyplom doktora oraz z którą miałam okazję współpracować. A ponadto, jako prorektor uczestniczyłam w honorowej asyście przy jej trumnie. Oddane głosy poparcia mojej kandydatury przez liczne grono pracowników naszego Instytutu oraz studentów WŻCz oraz innych osób odbieram jako dowód uznania, że moja droga zawodowa zasługuje na to wyjątkowe wyróżnienie.

– Jakie działania zaleciłaby Pani Profesor swoim młodszym koleżankom na początku drogi naukowej? W jaki sposób powinny działać, żeby prawidłowo rozwijać tę karierę?

– Odpowiadając na to pytanie, posłużę się słowami Profesora Stanisława Bergera, założyciela naszego Wydziału, który kilkanaście lat temu sformułował przesłanie i wygłosił je kolejnym pokoleniom żywieniowców na świecie w czasie 19. Kongresu IUNS w Bangkoku. Był wtedy laureatem wyróżnienia Living Legend Award. Nawiązując do słów starożytnego filozofa Diogenesa powiedział: „Quidquid agis, prudenter agas, et respice finem” („Cokolwiek czynisz, czyń roztropnie i patrz końca”). Rozwijając tę starożytną maksymę, Profesor Berger określił cechy, jakimi powinni charakteryzować się młodzi naukowcy w postaci 6 P: be passionate; be patient; be ready to publish and/or patent, expect a piece of luck, be ready to Promote, be Precise. Wszystkie te cechy są bardzo ważne w karierze naukowej, ale w moim przypadku najważniejszy był wspomniany wcześniej „szczęśliwy zbieg okoliczności”. Życzę więc wszystkim młodym naukowczyniom szczęścia na swojej naukowej drodze, dziękując raz jeszcze wszystkim, którzy poparli moją kandydaturę w I edycji Konkursu im. prof. Marii Joanny Radomskiej.

– Dziękuję za rozmowę.

Rozmawiała: Anita Kruk, Biuro Promocji SGGW