21 mln euro na odbudowę ekosystemów – wystartował projekt MERLIN
1 października 2021 r. rozpoczęto realizację projektu MERLIN, którego jednym z partnerów jest SGGW. Unia Europejska w ramach programu Horyzont 2020 przeznaczyła na ten cel 21 mln euro. Dzięki unijnym środkom do 2025 r. problem renaturyzacji ekosystemów słodkowodnych w Europie ma znaleźć rozwiązanie.
Głównym celem projektu MERLIN jest znalezienie nowych i możliwych do szerokiego zastosowania rozwiązań, które pozwolą przywrócić zdegradowanym słodkowodnym ekosystemom ich naturalne funkcje, m.in. poprawić ich retencję wodną i magazynowanie dwutlenku węgla.
10 mln euro środków unijnych trafi do 17 obszarów – od Finlandii po Izrael, tych, gdzie strumienie, rzeki, a także bagna i tereny podmokłe są już obecnie przywracane do stanu zbliżonego do naturalnego. Dzięki finansowaniu z UE realizowane projekty zostaną rozszerzone, przeskalowane i rozwinięte w modele ogólnoeuropejskie.
W projekcie „MERLIN – Mainstreaming Ecological Restoration of freshwater-related ecosystems in a Landscape context: INnovation, upscaling and transformation” uczestniczy 44 partnerów z krajów europejskich. Są wśród nich uniwersytety, instytuty badawcze, organizacje ochrony przyrody, interesariusze z biznesu, rządu, gmin. Jednym z partnerów jest Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie.
Liderem projektu Merlin jest Uniwersytet Duisburg Essen (UDE). Jak podkreślają koordynator prof. dr. Daniel Hering z UDE oraz dr Sebastian Birk z grupy roboczej ekologia wodna UDE, koryta rzek i ich tereny zalewowe potrzebują więcej przestrzeni i muszą zostać przywrócone do stanu naturalnego. Katastrofalne powodzie, jakie miały niedawno miejsce w Nadrenii Północnej-Westfalii i Nadrenii Palatynacie, najlepiej pokazują, w jaki sposób zmiana klimatu i inżynieria rzeczna wzajemnie na siebie oddziałują. Renaturyzacja wymaga współdziałania wielu podmiotów z otoczenia społeczno-gospodarczego, a szczególny nacisk powinien być położony na współpracę z branżami, które mogą odnieść z niej największą korzyść, takimi jak np. rolnictwo, produkcja wody pitnej, towarzystwa ubezpieczeniowe. Efekty wspólnych projektów będą liczone zarówno w wymiarze ekonomicznym, jak i ekologicznym.
Przykładem realizowanych w tym zakresie przedsięwzięć jest renaturyzacja mokradeł na terenie Puszczy Kampinoskiej, gdzie w ostatnich latach prowadzone są działania, głównie z zakresu małej retencji, mające na celu przywrócenie tych obszarów do stanu zbliżonego do naturalnego (projekty „Kampinoskie Bagna I” oraz „Kampinoskie Bagna II” realizowane w ramach programu Life”). Obecnie realizatorzy projektów otrzymali także wsparcie w ramach projektu MERLIN w zakresie działań renaturyzacyjnych. Dotyczy ono w szczególności unaturalnienia odcinków głównych cieków (w tym sztucznych kanałów) i poprawy uwilgotnienia terenów przyległych. Renaturyzacja ma również przyczynić się do zwiększenia atrakcyjności turystycznej puszczy.
Kierownikiem projektu ze strony SGGW jest prof. dr hab. inż. Tomasz Okruszko z Katedry Hydrologii, Meteorologii i Gospodarki Wodnej Instytutu Inżynierii Środowiska, partnerem wdrożeniowym zaś Kampinoski Park Narodowy.
Twitter: @euMERLINproject