100 lat ogrodnictwa w SGGW
15 października 2021 r. społeczność akademicka SGGW obchodziła jubileusz 100-lecia powołania Wydziału Ogrodniczego pod honorowym patronatem JM Rektora SGGW prof. dr. hab. Michała Zasady. Obchody rozpoczęły się uroczystą inauguracją roku akademickiego 2021/2022 na Wydziale Ogrodniczym.
Podczas jubileuszu nastąpiło wręczenie medali pamiątkowych „100 lat ogrodnictwa w SGGW”. Wręczono je rektorom SGGW, dziekanom wydziałów, na których prowadzone jest kształcenie w dyscyplinie rolnictwo i ogrodnictwo z uczelni rolniczych w Polsce, dyrektorom Państwowego Instytutu Badawczego w Skierniewicach, Instytutu Rolnictwa i Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach, dziekanom wydziałów oraz dyrektorom instytutów w SGGW, dziekanom poprzednich kadencji Wydziału Ogrodniczego oraz kierownikom jednostek Instytutu Nauk Ogrodniczych.
Wśród zaproszonych gości w uroczystości uczestniczyli m.in.: rektor SGGW prof. dr hab. Michał Zasada; prorektor ds. rozwoju, I z-ca rektora i dziekan Wydziału Ogrodniczego w latach 1999-2005 prof. dr hab. Kazimierz Tomala; prorektor ds. dydaktyki prof. dr hab. Jarosław Gołębiewski; kanclerz SGGW dr inż. Władysław Skarżyński; dziekani Wydziału poprzednich kadencji: prof. dr hab. Selim Kryczyński, prof. dr hab. Marek Szyndel, prof. dr hab. Katarzyna Niemirowicz-Szczytt, prof. dr hab. Wojciech Wakuliński. Zaproszenie przyjęli również dziekani, prodziekani wydziałów, na których prowadzone jest kształcenie w dyscyplinie rolnictwo i ogrodnictwo z uczelni rolniczych w: Krakowie prof. dr hab. Kuźnicki; Lublinie prof. dr hab. Katarzyna Golan, prof. uczelni; Wrocławiu dr hab. Bogdan Stępień, prof. uczelni oraz dyrektor Państwowego Instytutu Badawczego w Skierniewicach prof. dr hab. Dorota Konopacka, a także dyrektor Instytutu Rolnictwa i Ogrodnictwa Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach dr hab. Jacek Sosnowski, prof. uczelni; z-ca dyrektora dr hab. Krzysztof Pakuła, prof. uczelni oraz dziekani wydziałów i dyrektorzy instytutów w SGGW. Na uroczystość licznie przybyli emerytowani pracownicy, przyjaciele, mecenasi naszego Wydziału, absolwenci kierunku ogrodnictwo. Dla tych, którzy nie mogli być tego dnia w Warszawie była możliwość śledzenia konferencji w wersji online, transmitowanej przez TV SGGW.
Po przywitaniu gości i wygłoszeniu przemówienia okolicznościowego przez dziekan dr hab. Marzenę Wińską-Krysiak głos zabrał rektor SGGW prof. dr hab. Michał Zasada. W swoim wystąpieniu Rektor podkreślił rolę ogrodnictwa dawniej i dziś. Zwrócił uwagę, że Wydział Ogrodniczy jest jednym z trzech najstarszych w Szkole Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, a jego historia jest nierozerwalnie związana z historią SGGW. Przypomniał osoby zaangażowane w rozwój Wydziału Ogrodniczego jak również podziękował za ich pracę, która przyczyniła się do silnej pozycji Wydziału w kraju i na świecie. Zaznaczył, że Wydział Ogrodniczy powrócił do swej początkowej nazwy, która najlepiej określa jego profil. W ciągu stu lat dynamicznie się rozwijał, dostosowywał się do zmieniających potrzeb społeczno-gospodarczych tak, aby kształcenie było atrakcyjne dla młodych ludzi. Podkreślił szeroką współpracę Wydziału Ogrodniczego z firmami i podmiotami gospodarczymi, w których to często zatrudnieni są absolwenci Wydziału.
Bardzo ważną częścią uroczystości była immatrykulacja kandydatów na studentów, którą przeprowadziła prodziekan dr hab. Ewa Zaraś-Januszkiewicz. Do nowo przyjętych studentów skierowała swoje wystąpienie Bogumiła Kilańczyk – przedstawiciel Samorządu Studentów.
Następnie, z wielką uwagą zgromadzeni goście wysłuchali wykładu inauguracyjnego „Fitoremediacja powietrza w terenie zurbanizowanym” wygłoszonego przez dr. hab. Arkadiusza Przybysza z Katedry Ochrony Roślin Instytutu Nauk Ogrodniczych SGGW. Autor wykładu stwierdził, że w terenach zurbanizowanych zanieczyszczenie powietrza stanowi jedno z największych wyzwań dla ochrony środowiska, zarówno z powodu łatwego przemieszczania się tych zanieczyszczeń jak i trudności z ich usunięciem. W powietrzu jest szereg groźnych zanieczyszczeń takich, jak: wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne (WWA), pyły zawieszone (PM – particulate matter), tlenki azotu (NOX), dwutlenek węgla (CO2) i tlenek węgla (CO), ozon (O3) i metale ciężkie, które przez pewien okres czasu są również unoszone w powietrzu.
Dr hab. Arkadiusz Przybysz w wykładzie inauguracyjnym podkreślił, że rośliny są jedyną grupą organizmów wyższych, które z powodzeniem można wykorzystać w procesie poprawienia jakości powietrza w ujęciu życia w zielonych miastach (jedna z misji UE). Zaletą roślin jest zdolność do równoczesnego pobierania wielu różnych zanieczyszczeń: NOX. CO2, CO i O3, pyłów zawieszonych z powietrza oraz metali i związków organicznych z gleby. Technologie przemysłowe usuwają zwykle jedną grupę zanieczyszczeń. Liczne badania prowadzone w ostatnich latach pozwoliły poznać podstawy mechanizmów pobierania szkodliwych substancji ze środowiska jak również wskazać gatunki, które są najlepszymi fitoremediantami. Połączenie tej wiedzy z uprawą roślin pozwoliło na opracowanie pierwszych technologii z wykorzystaniem roślin.
Po wysłuchaniu przez uczestników Gaudeamus, dziekan dr hab. Marzena Wińska-Krysiak zamknęła uroczystość inauguracji roku akademickiego 2021/2022 na Wydziale Ogrodniczym.
Kolejnym punktem konferencji była prezentacja stanowisk przybliżająca działalność jednostek INO oraz pokaz arborystyczny, po którym Dziekan wygłosiła wykład „100 lat ogrodnictwa w SGGW”. Krótko przedstawiła historię Wydziału, od jego powstawia 18 marca 1921 r. do roku 2021 r. W pierwszym roku działalności na Wydziale funkcjonowało 5 Zakładów: Fizyki, Genetyki i Hodowli Roślin, Maszynoznawstwa, Patologii Roślin oraz Ogrodnictwa. W kolejnych latach powstawały następne. Większość z nich działała w Skierniewicach, część przy ul. Rakowieckiej 8 i ul. Hożej 74. W okresie II Wojny Światowej pracownicy Wydziału prowadzili tajne nauczanie – w formie zalegalizowanego przez okupanta zawodowego szkolnictwa średniego oraz na tajnych kompletach. W 1945 r. na Wydziale funkcjonowało 12 Zakładów. Od lat 50. po rok 2019 następowały kolejne zmiany w strukturze Wydziału jak i w lokalizacji. W 2019 r. wszystkie jednostki Wydziału ulokowane były na Ursynowie. Baza naukowo-dydaktyczna wspomagana była obiektami doświadczalnymi: Polem i Sadem Doświadczalnym w Wilanowie, Polem Doświadczalnym Borówek Błonie k. Prażmowa, nowoczesnymi obiektami przechowalniczymi i Szklarniowymi Ośrodkami Doświadczalnymi.
Zmiany i reorganizacje dotyczyły również programów studiów. Na Wydziale prowadzone były różne kierunki studiów: ogrodnictwo, architektura krajobrazu, biotechnologia, ochrona zdrowia roślin i ogrodnictwo miejskie i arborystyka. Władze Wydziału zawsze dostosowywały ofertę do zmieniających się potrzeb społecznych i gospodarczych jak również wychodziły naprzeciw umiędzynarodowieniu studiów. Dziekan podkreśliła bardzo dużą rolę otoczenia gospodarczego w procesie dydaktycznym. Przedstawiła aktualną rolę Wydziału Ogrodniczego i nakreśliła jego perspektywy rozwoju. Kończąc swój wykład przypomniała znaczące postacie dla Wydziału, znamienite rody ogrodnicze i podkreśliła silną więź absolwentów z Wydziałem i Uczelnią.
Następnym punktem uroczystości był wykład dyrektora Instytutu Nauk Ogrodniczych dr. hab. Dariusza Wrony, prof. SGGW, który przedstawił zmiany jakie zaszły w strukturze SGGW w 2019 r. Zaprezentował strukturę i podstawowe kierunki badawcze prowadzone w INO. Przedstawił plany rozwoju na przyszłość.
Kolejnym punktem uroczystości był wykład dr. Mirosława Korzeniowskiego, ze Stowarzyszenia Agroekoton „Zielony Ład – szansa czy zagrożenie”, w którym to prelegent przedstawił strategię Unii Europejskiej do 2050 roku, gdzie Europa miałaby stać się kontynentem neutralnym dla klimatu. Autor wykładu podkreślił, że strategia ta dotyczyć będzie wszystkich krajów UE w takim samym stopniu. Ponadto nie tylko rolnictwa i ogrodnictwa, ale i pozostałych gałęzi gospodarki. W efekcie kontynent ma być neutralny energetycznie. Wskazał, że jednym z trudniejszych celów do zrealizowania będzie zagospodarowanie 25% gruntów rolnych na potrzeby rolnictwa ekologicznego oraz ograniczenie stosowania chemicznych pestycydów o 50%. Dr Mirosław Korzeniowski przedstawił słabe i mocne punkty polskiego rolnictwa w dostosowaniu się do strategii będącej przedmiotem wykładu.
Ostatnią oficjalną częścią uroczystości były wspomnienia absolwentów, reprezentujących partnerów obchodów „100 lat ogrodnictwa w SGGW”, firmy: UPL Polska, Syngenta Polska, Bayer, Agrosimex, Szkółka Jankowski i Syn, Helm, Szkółka ARNO oraz Plantpress, po których nastąpiło indywidualnie zwiedzanie laboratoriów, szklarni i specjalistycznych sal dydaktycznych w jednostkach Instytutu Nauk Ogrodniczych.
Wieczorem odbył się uroczysty bankiet uświetniony występem Tetiany Galitsyny, która namalowała historię Wydziału Ogrodniczego piaskiem oraz występ artystów z Kwartetu Szafa Gra. Wspomnieniom absolwentów w postaci przygotowanych prezentacji jak i rozmów nie było końca.
Na ręce dziekan Wydziału dr hab. Marzeny Wińskiej-Krysiak oraz dyrektora Instytutu dr. hab. Dariusza Wrony, prof. SGGW spłynęły liczne listy gratulacyjne i życzenia skierowane do władz Wydziału Ogrodniczego i Instytutu Nauk Ogrodniczych, pracowników i całej społeczności akademickiej, za które Władze składają podziękowania. Dziękujemy Państwu za liczne przybycie i obecność na uroczystości.